Manastirak, manastir Svetog Romana, koji je zadužbina Miloša Obilića nalazi se na dvadesetom kilometru na putu Kruševac-Aleksandrovac kod sela Mrmoš i Laćisled. Baš u ovim selima, prema narodnom predanju, rođen je ovaj slavni srpski vitez i junak Kosovskog boja.

Ovdje su se nalazila i utvrđenja slavnog srpskog viteza, te postoje ostaci tvrđave u Laćisledu poznatije u narodu kao Milošev grad. Podatak gotovo potpuno nepoznat javnosti u Srbiji, a da je riječ o bilo kakvoj drugoj zemlji manastir i tvrđava najslavnijeg viteza bili bi glavna turistička atrakcija.

Do manastira vodi zemljani put preko imrovizovanog mosta koji van ljetnje sezone poplavi rijeka. Dok Englezi prekopavaju svoje ostrvo da bi pokušali da pronađu mitski Kamelot i dokažu postojanje kralja Artura, do Miloševog grada u Srbiji je gotovo nemoguće doći, jer je put zarastao u šiblje.

Podaci o ovom svetom mjestu i tvrđavi mogu se naći na malo mjesta, u prilozima lokalnih medija i na sajtu Eparhije Kruševačke.

Prema predanju na brdu preko puta manastira, na desnoj obali reke Pepeljuše, a iznad ušća potoka Manastiraka (čije ime nosi istoimena crkvica brvnara), nalazi se tzv. Obla čuka u narodu poznata kao Milošev grad tj. mjesto gde je po predanju Miloš (K)Obilić osnovao tvrđavu.

Govori se takođe i o Miloševoj majci Grozdani tj. da je ona bila princeza, sestra, ili ćerka cara Dušana. Miloš je na ovom mjestu sazidao grad Gradište, a ispod njega crkvu posvećenu svetom Romanu.

Iznad samog manastira nalazi se mjesto poznatije kao Kobiljak gdje je Miloš rođen, i da zbog toga nosi prezime Kobilić.

Miloševa crkva, kako se još naziva manastir, bila je svjedok strašne tragedije. Srbi su se u to vrijeme nosili mišlju da se od Turaka oslobode, što su Turci osjetili, pa su pojačali vojsku u Kruševcu i zabranili zborovanje i zavjetine, bogomolje a naročito su se bojali bogomolje kod Svetog Romana u Manastiraku. Tu je tada bilo zabranjeno svako okupljanje. Jednom prilikom na Crkvenu Slavu u Manastirak se sakupila cijela Župa. Ubrzo se vidjelo da je neki izdajnik dojavio Turcima za srpski skup, pa udariše preko brda na nezaštićeni narod i počeše da biju i ubijaju.

Velika se pogibija desila toga dana, a poginuo je sveštenik koji je toga dana služio Svetu Liturgiju, i pomen Milošu Obiliću. Priča se da su svešteniku na jednom mjestu odsjekli dlan, a to se mjesto i danas naziva Popov dlan, na drugom mjestu su mu odsjekli ruku ovo se zove Popova ruka, a mjesto gdje su odsjekli glavu zove se Popova glava. Nad grobom sveštenika postavljen je kamen, a to se mjesto i danas zove Popov grob – navodi Eparhija Kruševačka.

U Manastirku je mati Evgenija, jedina monahinja u ovoj svetinji. Manastir je okružen gustom šumom i prirodom, i nalazi se na izvišenju iznad potoka. Mali konak, spomen bista Milošu Obiliću, zvonik, drvena crkva sazidana na djelu oltara nekadašnje velelepne crkve koju je vitez sagradio i čiji se temelji i danas naziru. Tu je i plastenik i još po koji pomoćni objekat kao i igralište za djecu.

Prema riječima mati Evgenije Manastirak je zadužbina Miloša Obilića, a u njemu je sahranjena njegova majka Grozdana. Njegov otac zvao se Zlega, a i danas postoji selo koje je po njemu dobilo ime. Milošev brat se zvao Mrmoš i selo Mrmoš je po njemu dobilo ime.

Ona kaže da je veoma teško doći do Miloševog grada, a kada čovek stigne do tog mjesta malo šta se može vidjeti jer je sve zaraslo u travu i šiblje. Prema nekim istraživanjima koja su davno obavljena objekti na tom mjestu postoje još od Rimljana, ali su u srednjem vijeku obnavljani i dograđivani.

Legenda kaže da je postojao tunel od tvrđave do manastira i da je Miloševa majka tuda dolazila u manastir da se moli.

– Postoji tamo jedno mjesto veličine sobe u kome se ni snijeg ni led ne zadržava. Čak i usred zime tamo raste zelena trava. Ljudi misle da ispod postoje tuneli iz kojih na tom mjestu izbija toplota iz zemlje i da se zato snijeg samo tu topi. Dešavalo se da lovački psi koji se uvuku pod zemlju jureći životinje više nikad ne pojave, pa mnogi vjeruju da se gube u tunelima koji tu postoje – kaže mati Evgenija i dodaje da se narod ovog kraja nada da će neko detaljnije istražiti taj lokalitet i da će on biti očišćen i dostupan javnosti.

Prilikom jednog rasčišćavanja terena otkriven je i skelet na čijoj ruci je bio prsten sa simbolom ribe. Starost ovog prstena još nije istražena.

Zanimljivo je da su tokom raščišćavanja i krčenja našli na veliki broj korijenja drveća koje je raslo u obliku krsta.

Manastir je obnovljen devedesetih godina, na mjestu gdje je napravljena drvena crkva pronađena je nadgrobna ploča za koju se vjeruje da je bila na grobu Miloševe majke. Sama lokacija groba međutim nije sa sigurnošću utvrđena.